Adrenal bezin primer hastalığı sonucu ortaya çıkan adrenokortikal yetmezlik durumudur. Adrenal bezin kısmen yada tamamen harabiyeti sonucu kanda glukokortikoid ve mineralokortikoid hormonlar azalmıştır. Olguların % 80’nin otoimmun bir proçesle ilgili olduğu, kalanının tüberküloza bağlı olduğu ileri sürülmektedir. Bu arada AIDS de sebep olarak sahneye çıkmış durumdadır. Sebepler arasında nadir olarak adrenal bezin fungal hastalıkları, sarkoidoz, adrenal hemoraji, neoplazm, amiloidoz da sayüabilir.
Addison Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
• Bitkinlik
• Kilo kaybı
• Ortostatik hipotansiyon
• İştahsızlık
• Bulantı, kusma
• Diyare
•Soğuğa karşı dayanıklılığın azalması,
• Hipotansiyon
Addison Hastalığı Tedavisi İlaç Çeşitleri
• Sürrenal korteks hormonlarıyla substitüsyon tedavileri uygulanır. Hafif olgularda küçük dozlarda Prednison (örn. günde 5-10 mg); ya da Cortison kullanılabilir. Ağır olgularda fazla miktarda Prednison (örn. günde 30-50 mg, dörde bölünmüş olarak) verilebilir. Sonra her 4-5 günde bir, doz 5-10 mg azaltılarak idame dozuna geçilir. Seçilecek diğer preparatlar:
• Hidrokortizon (Deltacortril Tablet 5 mg, Codelton Tablet 5 mg) ve eşdeğerleridir. Enfeksiyon, ameliyat, travma gibi durumlarda kortizon dozu 2-10 kat arttırılır. Uygulanan preparatlar nedeni ile özellikle aşırı tuz tutturucu Cortison ve DOCA uygulamalarında su retansiyonu, ödemler ve hipertansiyon oluşabileceği unutulmamalı, bu nedenle gerekirse tedaviye salüretikler (Chlorothiazid grubu diüretüder) eklenmelidir.
Kronik adrenal yetmezlikte: Hidrokortizon oral olarak her sabah 10 mg ve öğleden sonra 5 mg verilir. Ya da Fludrocortizon oral günde 0.1 – 0.2 mg verilir.
Addison Krizinde: Hydrocortison çok etkilidir. Başlangıç dozu olarak 100 mg hızlı olarak infunde edilmelidir (ya da Aidosteron 0.5 mg i v.) uygulanır. Hidrokortizon yoksa alternatif olarak 6 saatte 4 mg Deksametazon (1 ml Dekort) veya 6 saatte bir 25 mg Prednisolone ampul yapılır. Ancak, hidrokortizon yerine kullanılacak bu preparatlar az tuz tutturucu olduğundan ilâve olarak 1 ampul 10 mg DOCA im. yapılmalıdır.
Hidrokortizon ve alternatiflerinden başka günde 2-4 Litre % 5 Dekstroz, İsotonik NaCl solüsyonu (i.v. in füzyon şeklinde) uygulanması da gereklidir. Addison Hastalığı, eğer tüberkülozla ilgili ise antitüberkülotik tedavi uygulanmalıdır.