Ayşe Topçu
BEBEKLERDE SAĞLIKLI BESLENME NASIL OLMALI?
Bir bireyin sağlıklı büyüyüp gelişebilmesi için doğru ve düzenli beslenmesi oldukça önemlidir. Kötü beslenme bebeklerin zihinsel olarak yeteneklerinin korunmamasına neden olabileceği gibi enfeksiyonlara ve kalıcı zihinsel bedensel özürlere de neden olabilmektedir. Yetersiz beslenme ve anne sütünün erken dönemde bırakılması çocukların besin ve besin ihtiyaçlarını yeterince karşılanmamasına sebebiyet vermektedir. Özellikle de yoksulluk ve vitamin eksikliğine bağlı olarak bebek sağlığı tehlikeye atılmakta sık karşılaşılan enfeksiyonlar nedeniyle de bebeğin gelişimi engellenmektedir. Bebeklerde sağlıklı beslenme nasıl olmalı şeklinde birçok soru henüz anne olmayan anne adaylarından aklına takılan önemli bir konudur.
Doğum itibariyle bebek normal bir şekilde dünyaya geldi ise ilk yarım saat içerisinde anne sütünü almalıdır. Anne vücuduna temas etmeli ve anne memesini tutmayı öğrenmelidir. Sezeryanlı doğumlar da ise bir iki saat gibi süre içerisinde yine bebek ve anne ile buluşturulmalı ve psikolojik olarak aynı zamanda bağlantı kurulurken ve beyin duyma işlemi de anne sütüyle sağlanmalıdır. Bebeğin anne memesine tutulmasıyla meme başlarının uyarılması sağlanır ve prolaktin salgılanmaya başlar. Prolaktin sütün salgılanması ile ilgili bir hormondur ve bu da bebeğin anne memesine temas etmesiyle birlikte sağlanır. İlk kez bebek sahibi olan anneler için anne sütü 24 saat içerisinde tam manası ile gelmeyebilir ve bu durum 2 güne kadar sürebilir. Ancak böyle bir durumda da bebeğini emzirmek için gayret göstermesi gereken anneler ilk günde koyu olan bu sütü bebeklerine içilmelidirler. Bu süt miktar olarak az olsa da bebeğin beslenmesinde ve bağışıklık sisteminin direncin de oldukça önemlidir. İlk günlerde bebek alışana kadar bir veya iki saatte bir emzirme gerçekleştiriliyor. Ortalama anne bebeğinin ne zaman acıktığını birkaç saat içerisinde anlayacak ve emzirme aralıklarını belirleyecektir. İyice beslenen bir bebek özellikle de geceleri yeni doğduğunda olmasa da dördüncü aydan sonra 4 ya da 5 saatin yanında uyuyabilir ve uyandırarak beslenmesine gerek kalmaz. Bebek acıkınca ağlar ve annesini uyandırarak acıktığını anlamasını sağlar. Anne bebeğin acıktığını hisseder. Emziren annelerde genellikle bebeğin emme periyotların da annenin göğsünde şişkinlik ve sertleşme meydana gelerek hafif sancılı bir süt gelme gerçekleşir ki bu da bebeğin emme saatinin geldiğini büyük ölçüde göstergesi olur.
Anne sütünün yeterli olup olmadığı ise belirli şekillerde anlaşılır. Bebeğin yutma sesleri, kakasını sık sık yapması yeterli miktarda tuvalet ihtiyacının karşılanması ve aynı zamanda hekimimiz tarafından aylık muayeneye yapıldığında bebeğinizin yeterli kadar kilo alışı da doyduğunun göstergesi olarak gösterilir. Doymayan bebekler ağlarlar ve huzursuz olurlar. Uzun süre uykuya dalamayan bu bebekler yetersiz beslenme sonucunda yeterli gelişemezler ve bu da doktorların muayenesi sonucu ortaya çıktığı gibi annenin ek besinler ile bebeğini beslemesi önerilir. Anne sütünün bol olmasının önemli olduğu kadar aynı zamanda anne sütünü besin değeri de oldukça önemlidir. Emziren annelerin bu dönemde düzenli ve dengeli beslenmeleri şarttır Aksi takdirde süt oluşumu sağlansa da bebeğe fayda sağlayacak besin değeri yüksek süt olmadığında bebeğin beslenme kalitesi de düşer. Bakliyatlar ve protein açısından zengin besinler tüketen annelerin bebekleri hem gelişim hem zeka gelişimi olarak ileri seviyede olur. Anne sütü dünyadaki en faydalı besinlerden bir tanesidir. Özellikle de savunmasız bebekler için ancak anne sütünü çeşitli sebeplerle veya yetmediği durumlarda bebeğin boyuna ve kilosuna göre normal gelişimini sürdüremiyorsa 6 aylık olduktan sonra ek gıdaya geçebilir. Bebeklerde sağlıklı beslenme nasıl olmalı Ek gıda öncelikli olarak 15-20 gün boyunca meyve sularıyla takviye edilir 2 aylık olunca muhallebi şeklinde besinlerle sağlanır, üç ayda ise kahvaltı, dördüncü ayda çorba şeklinde sürdürülür.
